قرآن و امام حسين(ع)

پدیدآورمحسن قرائتی

تاریخ انتشار1388/09/22

منبع مقاله

share 746 بازدید
قرآن و امام حسين(ع)

محسن قرائتي

سالهاست در فكر ترويج تفسير قرآن هستم و در اين راستا خداوند توفيقاتي مرحمت فرموده است. در سال هشتاد كه از حج برگشتم، پيشنهاد دوستان در ستاد تفسير، مرا در شب و روز عيد غدير به فكر واداشت كه آيا ميتوان مسير سخنرانيهاي محرم را قرآني كرد، يعني سيماي امام حسين (ع) و اهداف آن عزيز را و مسائل كربلا و صحنههايي كه پيش آمد از جهاد، تصميم، عشق، ايمان، خلوص و شهادت تا نماز، پذيرش عذر و توبهي حر تا پيشگامي حضرت در فرستادن فرزندش قبل از ديگران به ميدان نبرد و تا آياتي كه حضرت از آغاز سفر تا كربلا تلاوت فرمودند و تا وفاداري ياران و امثال آن را كه صدها آيهي قرآن به آن اشاره دارد، در قالب قرآن مطرح كنيم تا محتواي سخنرانيها، قرآن، ولي نمونههاي عيني و مصاديق آن از كربلا باشد.
با خود گفتم كه اگر قرآن به جاي مسائل ديگر مطرح شود، آثار نوراني خود را در دلها خواهد داشت و نوعي مهجوريتزدايي از قرآن خواهد بود، به علاوه جملهي معروف پيامبر (ص) را كه فرمود: هرگز ميان اهلبيت من و قرآن فاصلهاي نيست، با تمام وجود لمس خواهيم كرد. ‹‹اني تاركم فيكمالثقلين كتاب الله و عترتي ما ان تمسكتم بهما لن تضلوا فانهما لن يفترقا حتي يردا علي الحوض››
گفتم: اگر اين فكر بخواهد پخته و بيعيب مطرح شود، زمان زيادي ميخواهد، ولي از سوي ديگر از دست دادن محرم نيز حيف است. لذا تقريباً در يك شبانه روز آياتي كه با حركت امام حسين (ع) ارتباطي داشت در ده گفتار به قلم آوردم كه در هر گفتار حدود ده تا بيست آيهي مناسب را به دوستان مبلغ و سخنران ارائه دهم و البته آن عزيزان آيات و روايات مشابه را به آن اضافه خواهند كرد و اين مقدمهاي باشد كه كم كم انس ما به قرآن بيشتر شود و به رهبران معصوم نزديكتر شويم.
امام رضا(ع) فرمود: اگر از هرچه من گفتم سوال كنيد كه از كدام آيه استفاده كردهام؟ جواب خواهم داد كه اين سخن من برخاسته از فلان آيه است.
گفتار اول برگرفته از كتاب ‹‹همگامي امام حسين با قرآن›› و گفتار سوم را از ‹‹موسوعه كلمات امام حسين›› و باقي گفتارها را به لطف خدا خودم نوشتم.
به اميد روزي كه همهي داستانهاي ما قرآني، استدلالها قرآني، درسهاي عرفان، اخلاق و عقائد قرآني، مسائل زندگي، بينالمللي و حتي روضههاي ما با محوريت قرآن و كلمات نوراني اهل بيت پيامبر(ع) (عدل قرآن) باشد و از نقل خوابها، تاريخها، لفظ بافيها و داستانهاي سست بكاهيم و به سراغ نور واقعي برويم و ديگر شاهد آن نباشيم كه عاشقان امام حسين (ع) بهرهي كمي از قرآن ببرند، همان گونه كه گروهي ديگر بهره كمي از اهل بيت (ع) ميبرند و عملاً شاهد جدايي ميان جلسات حفظ و قرائت قرآن و شبي با قرآن با جلسات عزاداري و هيات مذهبي باشيم كه كم كم از تاريخ و حماسهي بسياري مهم كربلا كاسته شود. بايد بدانيم كه روزگاري علامه امينيها (ره) روي منبر بودهاند و امروز كه قشر تحصيل كرده بيشتري با سوالات فراوان داريم بايد چگونه باشيم!؟

قرآن و امام حسين (ع)

اگر قرآن سيدالكلام است، (1) امام حسين سيد الشهداست. (2)
اگر در صحيفهي سجاديه دربارهي قرآن ميخوانيم: ‹‹و ميزان القسط›› امام حسين (ع) ميفرمايد: ‹‹امرت بالقسط›› (3)
اگر قرآن موعظهي پروردگار است؛ (موعظه من ربكم) (4)، امام حسين (ع) در عاشورا فرمود: عجله نكنيد تا شما را به حق موعظه كنم. ‹‹ لا تعجلوا حتي اعظكم بالحق›› (5)
اگر قرآن مردم را به رشد هدايت ميكند؛ (يهدي الي الرشد) (6)، امام حسين (ع) نيز ميفرمايد: من شما را به دو راه رشاد دعوت ميكنم ‹‹ادعوكم الي سبيل ارشاد›› (7)
اگر قرآن عظيم است؛ (والقرآن العظيم) (8) امام حسين (ع) نيز سوابق عظيمي دارد. ‹‹عظيمالسوابق›› (9)
اگر قرآن حق و يقيني است؛ (وانه لحق اليقين) (10) در زيارت امام حسين (ع) نيز ميخوانيم: آنقدر صادقانه و خالصانه عبارت كردي كه به درجهي يقين رسيدي. ‹‹حتي اتاك اليقين›› (11)
اگر قرآن مقام شفاعت دارد؛ ‹‹نعم الشفيع القرآن›› (12) امام حسين (ع) نيز مقام شفاعت دارد. ‹‹وارزقني شفاعه` الحسين›› (13)
اگر در دعاي چهل و دوم صحيفه سجاديه دربارهي قرآن ميخوانيم كه پرچم نجات است؛ ‹‹علم نجاه`›› در زيارت امام حسين (ع) نيز ميخوانيم او نيز پرچم هدايت است، ‹‹انه رايه` الهدي››(14)
اگر قرآن شفادهنده است؛ (و ننزل من القرآن ما هو شفاء) (15) خاك قبر امام حسين (ع) نيز شفاست. ‹‹طين قبر الحسين شفاء›› (16)
اگر قرآن منار حكمت است، (17) امام حسين نيز باب حكمت الهي است. ‹‹السلام عليك يا باب حكمه` رب العالمين›› (18)
اگر قرآن امر به معروف و نهي از منكر ميكند؛ ‹‹فالقرآن آمر و زاجر››(19) امام حسين نيز فرمود: هدف من از رفتن به كربلا امر به معروف و نهي از منكر است. ‹‹اريد ان آمر بالمعروف و انهي عن المنكر››(20)
اگر قرآن نور است؛ (نوراً مبينا) (21)، امام حسين نيز نور است. ‹‹كنت نوراً في الاصلاب الشامخه`››(22)
اگر قرآن براي تاريخ و همهي مردم است؛ ‹‹لم يجعل القرآن لزمان دون زمان و لاللناس دون الناس›› (23)، درباره امام حسين (ع) نيز ميخوانيم كه آثار كربلا از تاريخ محو نخواهد شد. ‹‹لا يدرس اثره و لايمحي اسمه›› (24)
اگر قرآن كتاب مباركي است؛ (كتاب انزلناه اليك مبارك) (25)، شهادت امام حسين (ع) نيز براي اسلام سبب بركت و رشد است ‹‹اللهم فبارك لي في قتله›› (26)
اگر در قرآن هيچ انحرافي نيست؛ (غير ذي عوج) (27) دربارهي امام حسين (ع) نيز ميخوانيم: لحظهاي از حق به باطل گرايش پيدا نكرد. ‹‹لم تمل من حق الي الباطل›› (28)
اگر قرآن، كريم است؛ (انه القرآن كريم (29)، امام حسين نيز داراي اخلاق كريم است. ‹‹و كريم الخلائق›› (30)
اگر قرآن عزيز است؛ (انه لكتاب عزيز) (31)، امام حسين فرمود: هرگز زير بار ذلت نميروم ‹‹هيهات مناالذله`›› (32)
اگر قرآن ريسمان محكم است؛ ‹‹ان هذا القرآن... العروه` الوثقي›› (33)، امام حسين نيز كشتي نجات و ريسمان محكم است. ‹‹ان الحسين سفينه`النجاه` و العروه`الوثقي›› (34)
اگر قرآن بينه و دليل آشكار است؛ (جائكم بينه` من ربكم) (35)، امام حسين نيز اينگونه است ‹‹اشهد انك علي بينه` من ربك›› (36)
اگر قرآن را بايد آرام و با تاني تلاوت كرد؛ (و رتل القرآن ترتيلا)(37) زيارت قبر امام حسين را نيز بايد با گامهاي آهسته انجام داد. ‹‹و امش بمشي العبيد الذليل›› (38)
اگر تلاوت قرآن بايد با حزن باشد؛ ‹‹فاقروه و بالحزن›› (39) زيارت امام حسين (ع) نيز بايد با حزن باشد. ‹‹و زره و انت كئيب شعث›› (40)
آري، حسين (ع) قرآن ناطق و سيمايي از كلام الهي است.

پاورقيها:

1- مجمع البيان، ج 2، ص 361.
2- كامل الزيارات.
3- جامع الاحاديث شيعه، ج 12 ص 481.
4- يونس، 57.
5- لواعج الاشجان، ص 26.
6- جن، 1.
7- لواعج الاشجان، ص 128.
8- حجر، 87.
9- بحار، ج 98، ص 239.
10- الحاقه، 51.
11- كامل الزيارات، ص 202.
12- نهجالفصاحه، جمله 662.
13- زيارت عاشورا.
14- كامل الزيارات، ص 70.
15- اسراء، 82.
16- من لا يحضر، ج 2، ص 446.
17- الحياه`، ج 2، ص 140.
18- مفاتيحالجنان.
19- نهجالبلاغه، خطبه 182.
20- مقتل خوارزمي، ج 1، ص 188.
21- نساء، 174.
22- كامل الزيارات، ص 200.
23- سفينه`البحار، ج 2، ص 413.
24- مقتل مقرم.
25- مقتل خوارزمي، (اين سخن از رسول خدا (ص) است)
27- زمر، 28.
28- فروع كافي، ج 4، ص 561.
29- واقعه، 77.
30- نفسالمهموم، 7.
31- فصلت، 41.
32- لهو، 54.
33- بحار، ج 92، ص 31.
34- پرتوي از عظمت حسين، 6.
35- انعام، 157.
36- فروع كافي، ج 4، ص 565.
37- مزمل، 4.
38- كامل الزيارات.
39- وسائل، ج 4، ص 857.
40- كامل الزيارات.

مقالات مشابه

جایگاه امام حسین علیه السلام در تفاسیر شیعی

نام نشریهمعارف حسینی

نام نویسندهمحمداسماعیل عبداللهی

نگرش قرآنی بر سیره اخلاقی امام حسین(ع) و جایگاه آن در سبک زندگی اسلامی

نام نشریهمعارف حسینی

نام نویسندهاصغر طهماسبی بلداجی, سیده‌کوثر موسوی

اقامه عزا برای امام حسین (ع) از منظر قرآن

نام نشریهمعارف حسینی

نام نویسندهسیده‎فاطمه حسینی, نیره پورحمزه خردمرزی

فهم وتحلیل روایات تأویل آیه «کهیعص» به واقعه کربلا

نام نشریهمطالعات فهم حدیث

نام نویسندهسیدعلی‌اکبر ربیع نتاج, سیدمرتضی حسینی امین

گونه شناسی روایات تفسیری در فضیلت امام حسین علیه السلام

نام نشریهحدیث حوزه

نام نویسندهسیدمحسن موسوی, میثم خلیلی

مبانی سیاسی ـ اجتماعی نهضت امام حسین(ع) از منظر قرآن

نام نشریهمعارف قرآنی

نام نویسندهمحمد میرزایی, یاسر دلشاد

رابطه معنایی سوره مبارکه فجر با قیام عاشورا

نام نشریهمطالعات قرآنی

نام نویسندهایران اسدی, روح‌الله افضلی گروه